O co chodzi w innowacjach społecznych?

Nawet o tym nie myślimy, ale wiele z nas żyje lepiej niż kiedyś żyli królowie – mamy lepszy dostęp do kultury, edukacji, rozrywki czy opieki zdrowotnej. Ci, którzy znajdują się w trudniejszej sytuacji, mają dostęp do pomocy i rozwiązań, o których kiedyś się nie śniło. Zawdzięczamy to innowacjom we wszystkich dziedzinach – medycynie, technologii… a także (żeby nie powiedzieć przede wszystkim) innowacjom społecznym. Warto dbać o to, żeby tak rozumiany postęp trwał dalej. Wystarczy rzut oka żeby zobaczyć, że pozostaje jeszcze dużo do zrobienia, mimo to wierzymy, że świat lepszy dla wszystkich jest możliwy, a może nawet nieunikniony.

Innowacje społeczne to nowatorskie działania, które w skuteczny sposób odpowiadają na realną społeczną potrzebę lub problem. Te największe potrafią zakorzenić się tak głęboko i tak powszechnie, że stają się niezauważalną oczywistością. Mogą być tak złożone jak powszechna służba zdrowia, albo tak proste jak przejścia dla pieszych, może im zajmować lata, żeby się upowszechnić i zostają z nami na zawsze, a mogą być potrzebne tylko tu i teraz. Małe czy wielkie, każda innowacja zaczyna swoje życie jako pomysł i przechodzi, nieraz baaardzo długą drogę, żeby stać się codziennością i oczywistością. Na tej drodze chcemy wspierać je i ludzi, dzięki którym się rozwijają.

Za każdą innowacją stoją ludzie i wcale nie muszą to być doświadczeni działacze społeczni, tylko naukowcy, lub tylko ludzie młodzi… nigdy nie da się przewidzieć, kto zobaczy problem z nowej perspektywy i połączy nieoczywiste kropki, lub jak to mówi cytat: zobaczy to, co widzą wszyscy i dostrzeże to czego nie widział nikt. Może to wynikać z ich unikalnych doświadczeń, odmiennej perspektywy, zróżnicowanych zasobów, którymi dysponują albo też ze zwykłego przebłysku geniuszu.

Niektóre innowacje powstają, wydaje się, „samoistnie” – stworzone przez ludzi, którzy znaleźli sprytniejsze (albo w ogóle pierwsze) rozwiązanie jakiegoś problemu i w toku prób i błędów, rozwijali je aż zaczęło żyć własnym życiem. Inne były starannie zaprojektowanym i wycyzelowanym działaniem, stworzonym  przez ekspertów i weteranów danego tematu niemal „na zamówienie”.

Zmienianie świata, choćby w małym stopniu, to przygoda ale też wyzwanie i w taką podróż najlepiej wyruszyć z drużyną. Rozwijając swój pomysł – od idei, przez prototypowanie i testowanie, do skalowania i zmiany systemowej – innowator, nie jest sam. Teraz dla chętnych do działania dostępni są ludzie, a czasem nawet całe instytucje i systemy, które pomagają ich idee rozwinąć i zamienić w rzeczywistość albo upowszechniać na większą skalę. Nie zawsze jest to proste, ale można się zaskoczyć, jak bardzo świat dookoła nas jest głodny nowych lepszych rozwiązań, i skory do pomocy ludziom, którym gotowym wziąć zmianę we własne ręce.