Wstecz Myślenie poza schematami – wyniki badania PISA

29-07-2024
Po raz pierwszy w historii badania PISA (Programme for International Student Assessment, Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów) w 2022 roku sprawdzono umiejętności uczniów i uczennic z zakresu myślenia kreatywnego w 64 krajach na całym świecie. Jak wynika z raportu Instytutu Badań Edukacyjnych, który był odpowiedzialny za badanie w naszym kraju, polscy piętnastolatkowie znaleźli się w grupie krajów z najwyższymi wynikami w tym obszarze - aż 1/3 z nich charakteryzuje się umiejętnościami kreatywnego myślenia na najwyższych poziomach (i tylko 4% uzyskało wyniki na najniższym poziomie).

Myślenie kreatywne mierzone w badaniu PISA zostało zdefiniowane jako umiejętność tworzenia, oceny i ulepszania pomysłów na rozwiązanie problemu lub twórcze wyrażenie się, które może prowadzić do powstania nowej wiedzy, skutecznych i oryginalnych rozwiązań, produktów czy dzieł sztuki. Większość krajów, które osiągają wyższe wyniki w zakresie myślenia kreatywnego, zwykle uzyskuje również wyższe niż średnia wyniki w zakresie trzech głównych dziedzin badania PISA – rozumienia czytanego tekstu, umiejętności matematycznych i rozumowania w naukach przyrodniczych.

Każde dziecko i każdy nastolatek ma potencjał, by myśleć w sposób kreatywny. Jak systemy edukacyjne poszczególnych krajów na świecie rozwijają ten potencjał i czy w ogóle to robią? W jakim zakresie szkoła przygotowuje ucznia do tego, by myśleć kreatywnie, wymyślać nowe rozwiązania problemów i tworzyć nowe idee? – czytamy we wstępie raportu.

Uczniowie rozwiązywali specjalnie przygotowane zadania sprawdzające ich umiejętności w zakresie: tworzenia różnorodnych pomysłów, tworzenia kreatywnych pomysłów, oceniania i ulepszania pomysłów w czterech domenach: prezentacja graficzna, wypowiedź pisemna, rozwiązywanie problemów społecznych oraz rozwiązywanie problemów naukowych. Wynik Polski jest zbliżony do wyników piętnastolatków z Łotwy, Belgii i Portugalii. Polska osiągnęła wynik istotnie statystycznie wyższy niż średnia dla krajów OECD we wszystkich trzech badanych wymiarach. Wśród krajów Unii Europejskiej lepsze wyniki od polskich uczniów uzyskali jedynie uczniowie z Estonii, Finlandii i Danii. Najwyższe wyniki na świecie uzyskali uczniowie z Singapuru oraz Korei Południowej i Kanady, a także z Australii i Nowej Zelandii, a najniższe – z Albanii, Filipin i Uzbekistanu.

Zachęcamy do lektury raportu, w którym znajdziecie więcej szczegółowych informacji dotyczących badania – do pobrania na stronie Instytutu Badań Edukacyjnych.

Skip to content