Wstecz Innowacje wspierające zatrudnienie osób z niepełnosprawnościami w przemyśle przyszłości

28-04-2025
Czy innowacje technologiczne i społeczne mogą realnie zmienić sytuację osób z niepełnosprawnościami na rynku pracy? Odpowiedź przynosi raport opracowany przez Politechnikę Białostocką i Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości.

Raport Perspektywy wdrożenia innowacji społecznych i technologicznych wspierających osoby z niepełnosprawnościami w przedsiębiorstwach przetwórstwa przemysłowego pokazuje, że przemysł przyszłości – oparty na ideach Przemysłu 4.0 i 5.0 – może być bardziej otwarty, elastyczny i ludzki. Jest to jednak wyzwanie, które wymaga współpracy technologów, pracodawców, instytucji publicznych i samych pracowników.

Technologie przyszłości bliżej... ale jeszcze nie teraz

Ogromny potencjał mają zaawansowane rozwiązania technologiczne, takie jak coboty wspierające pracowników, egzoszkielety pomagające osobom z niepełnosprawnością ruchową, czy inteligentne rękawiczki stabilizujące drżenie rąk. Technologie tego typu mogą znacząco zwiększyć możliwości zawodowe osób z ograniczeniami fizycznymi. Autorzy raportu podkreślają jednak, że ich masowe wdrożenie będzie procesem długotrwałym, wykraczającym poza najbliższą dekadę. Głównymi przeszkodami są wysokie koszty, ograniczona dostępność technologii oraz brak dostosowanej infrastruktury w wielu zakładach produkcyjnych.

Warto jednak zwrócić uwagę na to, że pewne rozwiązania, jak nowoczesne technologie komunikacyjne (praca zdalna, wideokonferencje, komunikacja głosowa) są już dostępne i realnie poprawiają dostępność miejsc pracy dla osób z niepełnosprawnościami.

Jak praca zdalna zmieniła możliwości zatrudnienia

Pandemia COVID-19 pokazała, że wiele stanowisk może funkcjonować w trybie zdalnym. Raport potwierdza, że dla osób z niepełnosprawnościami praca na odległość to nie tylko opcja awaryjna, ale często najważniejsze narzędzie integracji z rynkiem pracy.

Możliwość pracy zdalnej eliminuje bariery związane z transportem, dostosowaniem przestrzeni biurowych czy koniecznością dostosowania urządzeń biurowych. Dzięki technologii cyfrowej osoby z niepełnosprawnościami mogą pracować równie efektywnie jak inni członkowie zespołu, bez konieczności kosztownych adaptacji fizycznego środowiska pracy.

Mentoring i wsparcie psychologiczne

Wśród rozwiązań uznanych za kluczowe dla zwiększenia zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami znalazły się nie tylko innowacje technologiczne, ale też zmiany o charakterze społecznym. Autorzy raportu zwracają uwagę na szczególne znaczenie programów mentorstwa społecznego, czyli tworzenia sieci wsparcia, w której doświadczeni pracownicy pomagają nowym kolegom w adaptacji.

Równie ważne jest zapewnienie wsparcia psychologicznego – poprzez dostęp do konsultacji, platform wsparcia online czy programów dbających o dobrostan psychiczny pracowników. To działania stosunkowo łatwe do wdrożenia, a ich wpływ na komfort pracy i utrzymanie zatrudnienia może być ogromny.

Co hamuje zmiany?

Mimo rosnącej świadomości społecznej, wiele firm nadal nie decyduje się na aktywne zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami. Jakie są powody? 

Główną barierą we wdrażaniu innowacji społecznych i technologicznych jest zdaniem respondentów bariera finansowa. Jeśli przedsiębiorstwo poniesie koszt, który realnie mu się nie zwróci, nie podejmie się takiej inwestycji.

Poza wysokimi kosztami dostosowań wymienia się jeszcze brak dostatecznej wiedzy, opór wobec zmian organizacyjnych oraz niewystarczające wsparcie systemowe w postaci ulg podatkowych czy grantów na wdrażanie innowacji. Wielu przedsiębiorców wskazuje także na potrzebę jasnych, przejrzystych przepisów i większej liczby programów wspierających zatrudnienie osób z niepełnosprawnościami.

Więcej informacji znajdziesz w pełnej wersji raportu.

 

Fot. Freepik

Przeczytaj także

Pokaż swój projekt Europie – ruszył konkurs REGIOSTARS 2025!

Masz na koncie innowacyjny projekt zrealizowany dzięki Funduszom Europejskim? Zgłoś go do konkursu REGIOSTARS 2025 i zawalcz o nagrodę Komisji Europejskiej!

Skip to content