Owszem są przestrzenie, które oferują trochę odrębności i prywatności, ale biblioteki są do czytania i nauki, kawiarnie wymagają pieniędzy, a w miejscach w pełni publicznych trudno o odrobinę ciszy i spokoju. Mamy kryzys trzeciej przestrzeni. Poza domem, szkołą (lub pracą), brakuje nam miejsc, w których możemy po prostu być. Nie konsumować, nie rywalizować, nie udowadniać. Najzwyczajniej spotkać się z innymi, porozmawiać, coś wspólnie stworzyć albo pomilczeć bez skrępowania.
Wstecz Jak stworzyć przestrzeń dla młodych? O „trzecich miejscach”, które naprawdę działają
24-11-2025
Fundacja SocLab opublikowała przewodnik "Jak stworzyć przestrzeń dla młodych?" – praktyczną mapę po miejskich centrach młodzieżowych, tworzonych z młodzieżą i dla młodzieży. To publikacja wyjątkowa, bo przygotowana przez zespół młodych ludzi działających w ramach projektu YouthCatalyst.
"Brakuje nam miejsc, w których możemy po prostu być"
Autorzy wskazują, że młodzi potrzebują „trzecich miejsc”, czyli przestrzeni pomiędzy szkołą a domem. Takich, w których można budować relacje, działać, odpoczywać i być sobą, bez konieczności ciągłego udowadniania czegokolwiek.
W przewodniku znalazły się trzy przykłady takich miejsc: Wymiennikownia w Gdyni, Kawiarenka Młodzieżowa w Suwałkach oraz Kosmos i MAL w Lublinie. Każde z nich działa inaczej, ale łączy je idea otwartości, przystępności i współodpowiedzialności.
O Wymiennikowni rozmawialiśmy już wcześniej – w wywiadzie z Martyną Winnicką , kierowniczką tego miejsca, która podkreślała, jak ważne jest świadome budowanie klimatu otwartości i akceptacji, aby młodzi mogli realnie współtworzyć przestrzeń i brać odpowiedzialność za własne działania. Polecamy zatem zajrzeć również do tej rozmowy.
Wskazówki dla praktyków
W przewodniku SocLabu znajdziecie praktyczne wskazówki dotyczące:
- diagnozy lokalnych potrzeb,
- budowania relacji z młodymi ludźmi,
- spraw organizacyjnych,
a także przykłady dobrych praktyk i błędów, których warto unikać.
To zaproszenie do działania – dla każdego, kto chce tworzyć miejsce, w którym młodzi mogą po prostu być sobą.
Ebook dostępny jest bezpłatnie na licencji CC BY 4.0 pod tym linkiem.
Przeczytaj także
300 metrów kwadratowych wolności, czyli Wymiennikownia
Trzynaście lat temu w Gdyni wydarzyło się coś, co mogło wydawać się szalonym eksperymentem: miasto oddało młodym ludziom do dyspozycji cały budynek. Bez instrukcji, bez gotowego scenariusza, za to z ogromnym kredytem zaufania. Tak narodziła się Wymiennikownia – 300 metrów kwadratowych wolności, w których można wymyślać, tworzyć, testować i… zmieniać świat po swojemu.