Jednym z najważniejszych wyzwań, które stają przez instytucjami wspierającymi rozwój innowacji społecznych, jest zdolność do… ich rozpoznania. Nie aspirujemy do tworzenia powszechnie obowiązujących definicji innowacji społecznej. Jednak na własne potrzeby musieliśmy określić cechy, które – w naszym przekonaniu – ją charakteryzują.
O co chodzi w innowacjach społecznych?
Nawet o tym nie myślimy, ale wiele z nas żyje lepiej niż kiedyś żyli królowie – mamy lepszy dostęp do kultury, edukacji, rozrywki czy opieki zdrowotnej. Ci, którzy znajdują się w trudniejszej sytuacji, mają dostęp do pomocy i rozwiązań, o których kiedyś się nie śniło. Zawdzięczamy to innowacjom we wszystkich dziedzinach – medycynie, technologii… a także (żeby nie powiedzieć przede wszystkim) innowacjom społecznym. Warto dbać o to, żeby tak rozumiany postęp trwał dalej. Wystarczy rzut oka żeby zobaczyć, że pozostaje jeszcze dużo do zrobienia, mimo to wierzymy, że świat lepszy dla wszystkich jest możliwy, a może nawet nieunikniony.
Innowacje społeczne to nowatorskie działania, które w skuteczny sposób odpowiadają na realną społeczną potrzebę lub problem. Te największe potrafią zakorzenić się tak głęboko i tak powszechnie, że stają się niezauważalną oczywistością. Mogą być tak złożone jak powszechna służba zdrowia, albo tak proste jak przejścia dla pieszych, może im zajmować lata, żeby się upowszechnić i zostają z nami na zawsze, a mogą być potrzebne tylko tu i teraz. Małe czy wielkie, każda innowacja zaczyna swoje życie jako pomysł i przechodzi, nieraz baaardzo długą drogę, żeby stać się codziennością i oczywistością. Na tej drodze chcemy wspierać je i ludzi, dzięki którym się rozwijają.
Książka przedstawia zróżnicowany obraz innowacji społecznych z całego świata.
Żyjemy wśród innowacji społecznych, a one zmieniają świat. Warto uświadomić sobie ich siłę teraz, kiedy tak wielu z nas zaangażowało się w aktywność obywatelską i zastanawia się – być może – co dalej.
Kto tworzy innowacje?
Za każdą innowacją stoją ludzie i wcale nie muszą to być doświadczeni działacze społeczni, tylko naukowcy, lub tylko ludzie młodzi… nigdy nie da się przewidzieć, kto zobaczy problem z nowej perspektywy i połączy nieoczywiste kropki, lub jak to mówi cytat: zobaczy to, co widzą wszyscy i dostrzeże to czego nie widział nikt. Może to wynikać z ich unikalnych doświadczeń, odmiennej perspektywy, zróżnicowanych zasobów, którymi dysponują albo też ze zwykłego przebłysku geniuszu.
Niektóre innowacje powstają, wydaje się, „samoistnie” – stworzone przez ludzi, którzy znaleźli sprytniejsze (albo w ogóle pierwsze) rozwiązanie jakiegoś problemu i w toku prób i błędów, rozwijali je aż zaczęło żyć własnym życiem. Inne były starannie zaprojektowanym i wycyzelowanym działaniem, stworzonym przez ekspertów i weteranów danego tematu niemal „na zamówienie”.
W tym odcinku rozmawiamy z Emilią Kaczmarek – założycielką fundacji Akcja Menstruacja i laureatką nagrody magazynu Forbes – 25under25 w kategorii „Wspieranie różnorodności”.
Rozmawiamy z Dominiką Szaciłło – założycielką „Uwaga, śmieciarka jedzie” – sieci grup fejsbukowych łączących osoby, chcące pozbyć się niepotrzebnych przedmiotów z ich przyszłymi właściciel_kami.
Z Mają Wencierską, seskuolożką i psycholożką, autorką innowacji „Psychoseksualność osób w wieku senioralnym” rozmawiamy o tym, że aktywność seksualna nie ma terminu ważności i że wszyscy, bez względu na wiek potrzebujemy miłości i dotyku.
Kto wspiera innowacje?
Zmienianie świata, choćby w małym stopniu, to przygoda ale też wyzwanie i w taką podróż najlepiej wyruszyć z drużyną. Rozwijając swój pomysł – od idei, przez prototypowanie i testowanie, do skalowania i zmiany systemowej – innowator, nie jest sam. Teraz dla chętnych do działania dostępni są ludzie, a czasem nawet całe instytucje i systemy, które pomagają ich idee rozwinąć i zamienić w rzeczywistość albo upowszechniać na większą skalę. Nie zawsze jest to proste, ale można się zaskoczyć, jak bardzo świat dookoła nas jest głodny nowych lepszych rozwiązań, i skory do pomocy ludziom, którym gotowym wziąć zmianę we własne ręce.
Sprawdź miejsca, w których wszyscy rozwijający innowacyjne działania społeczne mogą szukać kompleksowego wsparcia.
W jaki sposób organizacje sektora prywatnego i trzeciego wprowadzają innowacje, aby odpowiadać na potrzeby społeczne. Dlaczego niektóre innowacje społeczne się rozwijają, a inne nie?
Podsumowanie prac Katalizatora innowacji społecznych. Opisujemy w nim m.in. nasze podejście do akceleracji innowacji społecznych. To doświadczenie może okazać się wspierające dla tych, którzy właśnie zaczynają swoją przygodę z tym sposobem pracy nad innowacjami.
Poznaj innowacje społeczne
Przeczytaj także
Odkryj naszą bazę ponad 150 innowacji społecznych rozwijanych w Polsce na przestrzeni ostatnich lat. Jeżeli szukasz rozwiązań w temacie, który Cię interesuje, inicjatywy, którą warto wesprzeć lub wdrażać, to dobre miejsce żeby rozpocząć poszukiwania. Różnią je obszary problemowe, metody działania, grupy odbiorców ale postaraliśmy się skatalogować je tak, żebyś znalazł to czego potrzebujesz!